Wil je kleding of cadeaus een persoonlijke, professionele touch geven? In deze blog ontdek je hoe je namen strak en duurzaam borduurt: van materiaalkeuze, lettertypes en plaatsing tot stabilizers, machine-instellingen en bestandsformaten. Met praktische tips voor proefjes, spanning, snelheid en onderhoud behaal je keer op keer een scherp, premium resultaat op shirts, petten, badstof en meer.
Wat is naam borduren en waarom kies je ervoor
Naam borduren is het met garen instikken van een naam rechtstreeks in stof, meestal met een borduurmachine, soms met de hand. Je ontwerp wordt eerst gedigitaliseerd tot een borduurbestand dat de machine omzet in steken, zoals satijnsteken voor strakke letters of vulsteken voor grotere vlakken. Het resultaat is blijvend, kleurvast en slijtvast, waardoor je naam er na veel wasbeurten nog steeds scherp uitziet. Dat maakt borduren ideaal voor werkkleding, bedrijfskleding, sportkleding, petten, handdoeken, badjassen en kraamcadeaus. In vergelijking met bedrukken biedt borduren een luxere, professionele uitstraling en betere weerstand tegen wrijving, hitte en chemie in industriële was. Je kunt kiezen uit talloze garenkleuren; polyester garen is sterk en wasbestendig, rayon garen geeft extra glans.
Met versteviging (stabilizer) aan de achterkant blijft de stof mooi vlak, en op badstof gebruik je een toplaag zodat steken niet wegzakken. Populaire posities zijn de linkerborst, mouw of kraag; op kleine plekken is een helder, simpel lettertype het best leesbaar. Let erop dat extreem kleine letters kunnen dichtlopen, dus houd rekening met minimaal letterformaat. Er zijn vaak eenmalige instelkosten voor het digitaliseren, maar bij grotere aantallen daalt de stuksprijs. Voor onderhoud was je het kledingstuk binnenstebuiten en strijk je niet te heet over het borduursel.
Voordelen: duurzaam, professioneel en persoonlijk
Met naam borduren kies je voor een afwerking die jaren meegaat. De steken worden in de stof verankerd, waardoor je geen last hebt van loslatende prints, scheuren of vervagende kleuren, ook niet na vaak wassen of intensief dragen. Dat maakt het ideaal voor werkkleding, sportkleding en textiel dat wat te verduren krijgt. Borduurwerk oogt bovendien premium: de subtiele glans, het reliëf en de strakke lijnen geven je kleding een professionele uitstraling en zorgen voor herkenbaarheid van je merk of team.
Tegelijk maak je elk item persoonlijk. Je kiest zelf lettertype, kleur en positie, zodat het perfect past bij je stijl of huisstijl. Handig om kledingstukken te onderscheiden, als uniek cadeau of om je teamnaam zichtbaar en consistent te dragen.
Borduren VS bedrukken: wanneer kies je welke techniek
Twijfel je tussen naam borduren of bedrukken? Onderstaande tabel zet de belangrijkste verschillen op een rij en helpt je snel de juiste techniek te kiezen voor jouw toepassing.
| Criteria | Naam borduren | Naam bedrukken | Wanneer kies je welke |
|---|---|---|---|
| Duurzaamheid & wasbestendigheid | Zeer slijtvast; garen verkleuren nauwelijks; bestand tegen frequent wassen (vaak tot 60 °C, afhankelijk van garen/stof). | Afhankelijk van techniek (flex/DTF/zeefdruk); kan op termijn vervagen of barsten; meestal wassen op 30-40 °C. | Borduren voor werkkleding, bedrijfskleding en handdoeken; bedrukken voor casual of promotioneel gebruik. |
| Uiterlijk & uitstraling | Premium, 3D-structuur en professionele look; voelbare textuur. | Vlak en strak; mat of glans mogelijk; moderne uitstraling. | Borduren voor een luxe, tijdloze look; bedrukken voor een strakke, moderne afwerking of grote vlakken. |
| Geschikte materialen | Ideaal op stevige/weefsels: polo’s, jassen, caps, fleece, badstof; minder geschikt voor ultradunne of sterk rekbare stoffen zonder goede versteviging. | Goed op T-shirts, sporttextiel en rekbare stoffen; minder geschikt op zeer ruwe of pluizige oppervlaktes (bijv. zware fleece). | Borduren voor polo’s, werkkleding en handdoeken; bedrukken voor T-shirts en sportkleding. |
| Kosten & oplage | Hogere stukkosten en productietijd; geen meerkosten per kleur; geschikt voor kleine aantallen die lang mee moeten. | Lage instelkosten bij flex/DTF; gunstig bij middelgrote/grote oplage; extra kleuren kunnen afhankelijk van techniek meespelen. | Borduren voor duurzame, premium personalisatie in kleine series; bedrukken voor budgetvriendelijke of grotere aantallen en snel variëren per naam. |
| Detailniveau & kleuren | Beperkt detail; kleine letters (<5-6 mm) worden minder leesbaar; geen echte kleurverlopen. | Fijne lijnen en kleine tekst mogelijk; full-color en kleurverlopen/foto’s haalbaar. | Borduren voor eenvoudige, contrastrijke namen; bedrukken voor kleine letters, dunne fonts of meerkleuren/gradient-effecten. |
Kortom: wil je een professionele, slijtvaste naam die jaren meegaat, kies dan voor borduren; zoek je veel detail, snelle productie of een scherp budget, dan is bedrukken de betere keuze.
Kies borduren als je een naam of compact logo wilt dat jarenlang mooi blijft op kleding die vaak gewassen of intensief gedragen wordt, zoals polo’s, jassen, petten en handdoeken. Borduren oogt luxe, is zeer slijtvast en presteert top op dikke of getextureerde stoffen, maar is minder geschikt voor piepkleine details, kleurverlopen of heel grote vlakken door gewicht en kosten. Bedrukken kies je wanneer je een groot ontwerp, veel detail of een verloop wilt, of voor promotionele shirts en tijdelijke acties.
Op stretchstoffen voelt bedrukking licht en flexibel, mits je de juiste techniek kiest en de wasvoorschriften volgt. Qua budget loont borduren vaak bij kleine, naamgerichte toepassingen, terwijl bedrukken voordeliger wordt bij grote prints of hoge aantallen. Je kunt beide ook slim combineren.
[TIP] Tip: Kies contrasterende kleur en bloklettertype voor maximale leesbaarheid.
Materialen en gereedschap
Het beste borduurresultaat begint bij de juiste materialen en gereedschappen. Gebruik onderstaande richtlijnen om per project de juiste keuze te maken.
- Stoffen en versteviging (stabilizer): kies cut-away voor rekbare stoffen (tricot/jersey), tear-away voor stabiele geweven stoffen, en een wateroplosbare topping op badstof of fleece zodat steken niet wegzakken. Span stof en versteviging strak in een passend borduurraam of borduurring zonder de stof te vervormen.
- Garens, naalden en borduurdichtheid: polyester garen is sterk en kleurecht; rayon geeft extra glans. Voor kleine letters werkt dunner garen (bijv. 60 wt) met een fijne naald 70/10 of 75/11; op dikkere stoffen gebruik je 80/12. Neem een ballpointnaald voor rekbare stoffen en een scherpe naald (bijv. universal/microtex) voor geweven materialen. Gebruik dunne bobbin thread en stel bovendraad- en spoelspanning én borduurdichtheid af zodat de steken strak en evenwichtig zijn.
- Handmatig of met machine: machinaal borduren vraagt om een betrouwbare borduurmachine, passende frames/hoops, goede stabilizers, bobbin thread en hulpmiddelen zoals tijdelijke lijmspray of plakvlies. Voor handborduurwerk heb je een stevige borduurring, geschikte naalden, gekozen garen, een wateroplosbare markeerstift en een scherpe borduurschaar nodig.
Met de juiste combinatie van stof, versteviging, garen en naald leg je de basis voor strakke, leesbare namen. In de volgende sectie gaan we in op ontwerp en plaatsing.
Stoffen en versteviging (stabilizer) kiezen
De juiste combinatie van stof en versteviging bepaalt hoe scherp je geborduurde naam oogt. Op rekbare stoffen zoals tricot of polo’s werkt een zachte cut-away of no-show mesh het best, omdat die blijvende steun geeft en vervorming voorkomt. Op stabiele, geweven shirts of petten is een medium tear-away vaak voldoende en kun je na het borduren netjes overtollig materiaal wegscheuren.
Dikke of harige stoffen zoals badstof en fleece vragen om een wateroplosbare topping bovenop, zodat steken niet wegzakken. Kies het gewicht van je stabilizer passend bij de stofdikte; te dun geeft tunneling, te dik maakt het stug. Fusible (strijkbaar) of plakversteviging helpt bij gladde of moeilijke stoffen. Span altijd recht in, rek knit niet op, en test op een proeflapje.
Garens, naalden en borduurdichtheid
De keuze van garen, naald en dichtheid bepaalt hoe strak je naam uitkomt. Polyester garen 40wt is de standaard: sterk, kleurecht en geschikt voor de was. Voor kleine letters geeft 60wt fijner garen met een 70/10 of 75/11 naald scherpere randen; op dikkere stoffen werkt 80/12 beter. Neem een ballpointnaald voor tricot en een scherpe naald voor geweven stoffen om overslaan en draadbreuk te voorkomen.
Borduurdichtheid stem je af op de stof: te dicht wordt “kogelvrij” en veroorzaakt plooien, te open toont ondergrond. Voor satijnletters is een dichtheid rond 0,40 mm vaak een goed startpunt; verlaag iets op dikke of pluizige stoffen en verhoog op gladde, dunne stoffen. Zet een passende onderlaag (center walk en lichte zigzag) voor stabiliteit en mooie dekking.
Handmatig of met machine: wat heb je nodig
Ga je handmatig een naam borduren, dan heb je een borduurring, borduurnaalden, geschikt garen, een passende versteviging en een wateroplosbare markeerstift nodig om de naam netjes over te zetten. Met basissteken zoals satijnsteek of steelsteek krijg je strakke letters, maar reken op meer tijd en concentratie, vooral bij kleine letterhoogtes. Werk je met een borduurmachine, dan heb je een machine met borduurring, bobbin thread, de juiste naald per stof, stabilizer en eenvoudige software om je tekst te zetten, te schalen en te centreren.
Een proeflapje helpt je spanning, dichtheid en lettertype te finetunen. Handwerk kies je voor unieke details en flexibiliteit, de machine voor snelheid, consistentie en herhaalbare kwaliteit bij meerdere stuks.
[TIP] Tip: Gebruik uitwasbare markeerstift, naald 75/11, contrastgaren en passende versteviging.
Ontwerp en plaatsing
Een sterk ontwerp begint bij leesbaarheid. Kies een helder lettertype dat past bij de stof en stijl: een strak, schreefloos font werkt vaak beter voor kleine letters dan een sierlijk script. Zorg voor voldoende contrast tussen garenkleur en stof, en houd rekening met minimale letterhoogte: voor satijnsteken is 5-6 mm meestal het veiligst, kleiner kan alleen met fijner garen. Denk aan letterspatiëring en uitlijning, zodat de naam optisch in balans is. Voor plaatsing op kleding is de linkerborst klassiek: je positioneert de naam ter hoogte van het hart en houdt wat afstand tot naden en knoopsluiting om bobbels te voorkomen.
Op mouwen, kragen en petten is het oppervlak kleiner of gebogen, dus centreer nauwkeurig en test het formaat vooraf. Markeer midden- en referentielijnen op je stof en in je borduurraam, zodat je ontwerp recht staat. Compenseer voor lichte vervorming van steken op rekbare of dikke stoffen door het ontwerp net iets breder of dichter te zetten. Maak altijd een proefje om schaal, positie en draadspanning te checken voordat je het echte stuk borduurt.
Lettertypekeuze en leesbaarheid
Leesbaarheid begint bij de vorm van je letters. Voor kleine naamformaten werkt een strak, schreefloos lettertype beter dan sierlijke scripts, omdat de stamdikten gelijkmatiger zijn en satijnsteken mooi doorlopen. Houd een minimale hoogte van circa 5-6 mm aan voor standaard 40wt garen; wil je kleiner, kies dan 60wt garen, een fijne naald en een simpel font. Vermijd ultra-dunne lijnen en extreem smalle spaties, want steken kunnen in elkaar trekken.
Vergroot de letterspatiëring op pluizige stoffen en zorg voor sterk kleurcontrast met de ondergrond. Stel lichte pull-compensatie in zodat rondingen niet dichtvallen, en gebruik een subtiele onderlaag voor strakkere randen. All caps oogt stoer maar leest kleiner minder goed; gemengde letters geven meestal het duidelijkste resultaat. Test altijd op het beoogde materiaal.
Formaat, uitlijnen en positie op kleding
Het juiste formaat en een strakke uitlijning maken je geborduurde naam meteen professioneel. Voor borstnamen werkt een letterhoogte van circa 6-10 mm en een totale breedte van 6-10 cm vaak het best, afhankelijk van de maat van het kledingstuk. Plaats links op de borst, iets boven het hart, en blijf weg van de knoopsluiting, zakranden en dikke naden om hobbelig borduurwerk te voorkomen. Teken een horizontale en verticale middenlijn op stof en stabilizer en zet je baseline waterpas, zo staat de naam niet scheef ten opzichte van de schouderlijn.
Op mouwen en kragen is het borduuroppervlak kleiner: centreer exact en verklein het ontwerp zodat het de ronding volgt. Bij hoodies of jassen compenseer je voor dikte door iets lagere dichtheid en een stevige versteviging, zodat het resultaat vlak en leesbaar blijft.
Digitaliseren en bestandsformaten (PES, DST, ETC.)
Digitaliseren is het omzetten van je naamontwerp naar steken die een borduurmachine begrijpt. Je bepaalt steektype (satijn of vul), dichtheid, onderlagen, trek- en krimpcompensatie, volgorde van kleuren en waar de machine start, stopt en trimt. Werk bij voorkeur eerst in een bewerkbaar ontwerpbestand, zodat je later lettertype, grootte of dichtheid kunt aanpassen, en exporteer daarna naar een machineformaat. PES is gangbaar voor Brother/Baby Lock, DST is een universeel Tajima-formaat, JEF voor Janome en EXP voor Bernina/Melco; kies het formaat dat bij je machine past en de juiste hoepelmaat.
Centreer het ontwerp op het referentiepunt van je machine en check dat de schaal in millimeters klopt. Maak altijd een proefborduursel om dichtheid, leesbaarheid en steekvolgorde te controleren voordat je op het echte kledingstuk gaat.
[TIP] Tip: Plaats naam twee vingers onder halslijn; test lettergrootte op reststof.
Stappen en praktische tips
Met een paar slimme stappen borduur je namen strak, leesbaar en duurzaam op elk kledingstuk. Volg deze praktische tips voor voorbereiding, uitvoering en afwerking.
- Voorbereiding: maak een proefborduursel om lettertype, maat, garenkleur, borduurdichtheid en spanning te checken; kies de juiste versteviging (tear-away, cut-away of wateroplosbaar) passend bij de stof; markeer middenlijnen en span stof + versteviging stevig in de ring zonder rek; gebruik een naald die past bij de stof (bijv. ballpoint voor tricot, scherp voor geweven).
- Tijdens het borduren: start op gematigde snelheid om draadbreuk en vervorming te voorkomen; stel onderlaag en trekcompensatie in zodat letters vormvast blijven; gebruik op pluizige/rekbare stoffen een wateroplosbare toplaag; controleer regelmatig de draadspanning (geen bobbin thread bovenop, geen rimpels) en trim sprongsteken tussendoor; plan een logische kleurvolgorde om wissels en reiststeken te beperken.
- Afwerking en onderhoud: hecht af en trim draden netjes, verwijder of knip de versteviging tot dicht bij het borduurwerk zonder de steken te raken; spoel eventueel de toplaag weg; was kleding binnenstebuiten op lage temperatuur en vermijd agressieve bleekmiddelen; strijk binnenstebuiten op lage stand met persdoek zodat steken mooi vlak blijven.
Neem na je proef de tijd om instellingen bij te stellen voor het echte werk. Zo krijg je een professioneel resultaat waar je lang plezier van hebt.
Voorbereiding: proeflapje en juiste spanning
Een goed resultaat begint met een proeflapje van dezelfde stof en met dezelfde versteviging als je echte project, in dezelfde ringmaat en met dezelfde instellingen. Borduur je testnaam en check of de steken vlak liggen zonder rimpels of tunneling; zie je plooien, verlaag dan de dichtheid of kies een zwaardere stabilizer. Controleer de draadspanning: bij satijnkolommen wil je aan de achterkant ongeveer een smalle “rail” van bovendraad met aan weerszijden bobbin thread zichtbaar; is er te veel bobbin bovenop, verhoog de bovenspanning licht.
Gebruik een nieuwe, passende naald en volg de draadroute zorgvuldig. Span tricot niet op rek in, maar stevig en vlak. Pas zo nodig de snelheid iets omlaag en herhaal je test tot de leesbaarheid perfect is.
Tijdens het borduren: snelheid en fouten voorkomen
Houd je snelheid in toom: voor kleine naamletters werkt 500-700 steken per minuut vaak het best, en ga nog iets langzamer op rekbare of dikke stoffen. Laat de machine de eerste tientallen steken draaien terwijl je meekijkt of alles vlak ligt en de spanning goed is. Gebruik een inbastering rondom het ontwerp en, op badstof of fleece, een wateroplosbare toplaag zodat steken niet wegzakken. Trim sprongsteken meteen en zet tie-offs en automatische trims aan om lusjes te voorkomen.
Werk center-out en van klein naar groot om vervorming te beperken, trek nooit aan de stof en check dat de persvoet omlaag staat. Vervang een botte naald direct, maak pluis bij de spanningsschijf schoon en wissel tijdig je spoel. Houd koorden en ritsen weg bij de ring met tape of clips. Pauzeer bij twijfel, corrigeer en ga pas verder als je steken weer strak en gelijkmatig vallen. Zo voorkom je breuken, scheefstand en onnodige herstellingen.
Afwerking en onderhoud: afhechten, wassen en strijken
Na het borduren hecht je draden netjes af: laat de machine tie-offs maken of trek de draaduiteinden naar de achterkant en knoop of smelt ze voorzichtig met een draadsnijder, zonder de stof te raken. Knip overtollige versteviging weg; tear-away scheur je langs de steken, cut-away knip je vlak af. Verwijder wateroplosbare topping met lauw water en dep droog, pas daarna strijk je verder. Was het kledingstuk binnenstebuiten op 30-40 °C met mild wasmiddel, vermijd bleek en agressieve vlekverwijderaars, en droog bij voorkeur aan de lijn of op lage stand in de droger.
Strijk vanaf de achterkant met een persdoek en matige hitte, zonder stoom op rayon-garen, zodat glans en vorm mooi blijven. Wil je extra draagcomfort, plak aan de binnenkant een zachte cover (comfort mesh) over het borduurwerk.
Veelgestelde vragen over naam borduren
Wat is het belangrijkste om te weten over naam borduren?
Naam borduren is het machinaal of handmatig stikken van een naam met garen. Het oogt duurzaam, professioneel en persoonlijk. Kies borduren voor textuur en slijtvastheid; bedrukken voor fijne details, kleurverlopen of zeer lichte, rekbare stoffen.
Hoe begin je het beste met naam borduren?
Begin met het kiezen van geschikte stof en stabilizer, plus polyester- of rayon-garen en de juiste naald. Bepaal lettertype, formaat en positie, digitaliseer naar PES/DST, maak een proeflapje, stel spanning en snelheid zorgvuldig in.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij naam borduren?
Veelgemaakte fouten: geen of verkeerde versteviging, te hoge borduurdichtheid, ongeschikte naald/garen, slechte uitlijning, geen proeflapje, te hoge snelheid, onjuiste spanning, of te dicht langs randen naaien. Werk netjes af, was en strijk volgens advies.